ห่วงผู้ป่วยจิตเวชอาการกำเริบช่วงสงกรานต์ เหตุกลับไปดื่มเหล้า-อดนอน*

จิตแพทย์แนะญาติพี่น้อง ให้กำลังใจ พาผู้ป่วยจิตเวชร่วมกิจกรรม ดูแลใกล้ชิด

4 ห้าม คือ ห้ามดื่มเหล้าทุกชนิดรวมทั้งเหล้าพื้นบ้าน ห้ามใช้สารเสพติด ห้ามอดนอน และห้ามขาดยา

(12 เม.ย.2566) นายแพทย์กิตต์กวี โพธิ์โน ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสวนปรุง กล่าวว่า เทศกาลสงกรานต์ปีนี้ จะมีวันหยุดยาว 5 วัน เป็นเทศกาลแห่งความสุข สมาชิกในครอบครัวได้มีโอกาสมาอยู่ร่วมกันอย่างพร้อมหน้า เพื่อแสดงความกตัญญูกตเวทิตา 

รดน้ำขอพรพ่อแม่ ญาติผู้ใหญ่ ผู้สูงอายุในหมู่บ้านและทําบุญอุทิศส่วนกุศลให้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นการส่งเสริมสุขภาพจิตในครอบครัว โดยกลุ่มที่มีความเป็นห่วงคือผู้ป่วยจิตเวชที่อยู่กับครอบครัวได้รับการดูแลรักษาจนอาการดีขึ้นแล้วกว่าร้อยละ 80 

ยังต้องกินยาอย่างต่อเนื่องครอบครัวสามารถพาผู้ป่วยร่วมกิจกรรมตามประเพณีเป็นการส่งเสริมสมรรถนะทางสังคม สร้างความรู้สึกที่ดีแก่ผู้ป่วยมีคุณค่าไม่โดดเดี่ยว มีความสุขและไม่เครียด ขณะเดียวกันในช่วงเทศกาลสงกรานต์เป็นช่วงที่ผู้ป่วยจิตเวชมีความเสี่ยงเข้าถึงแอลกอฮอล์ได้ง่าย เสี่ยงอาการกำเริบขึ้นได้ จึงขอความร่วมมือครอบครัวญาติพี่น้องดูแลผู้ป่วยเป็นกรณีพิเศษ 

4 เรื่องหรือ 4 ห้ามสำคัญทำให้ผู้ป่วยจิตเวชเกิดอาการกำเริบ คือ 1.ห้ามดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดรวมทั้งเหล้าพื้นบ้าน เช่น กระแช่ สาโท เหล้ากลั่น เหล้ายาดอง 2. ห้ามเสพสารเสพติดทุกชนิดรวมทั้งบุหรี่ด้วย 3.ห้ามอดนอน เนื่องจากการอดนอนเป็นตัวการสำคัญที่ก่อความเครียดกระตุ้นให้อาการผู้ป่วยกำเริบ และ 4.ห้ามขาดยา ถึงแม้ว่าผู้ป่วยจะมีอาการดีเหมือนคนปกติแล้วก็ตาม ยังไม่ได้แปลว่าหายขาด โดยประชาชนที่มีปัญหาสามารถโทรขอรับบริการปรึกษาที่สายด่วนสุขภาพจิต 1323 ฟรีตลอด 24 ชั่วโมง

ในส่วนของโรงพยาบาลสวนปรุง ปีนี้ได้จัดเตรียมความพร้อมระบบบริการผู้ป่วยจิตเวชฉุกเฉินอย่างเต็มกำลัง จัดเจ้าหน้าที่ประจำห้องฉุกเฉินพร้อมรับมือ 24 ชั่วโมง เน้นหนัก 2 ช่วงคือ ช่วงเทศกาลสงกรานต์และหลังเทศกาลสงกรานต์ เนื่องจากจะพบผู้ป่วยจิตเวชมีอาการกำเริบสูงกว่าปกติเกือบ 2 เท่าตัว จากสาเหตุอดนอนติดต่อกันหลายวัน โดยในช่วงเทศกาลสงกรานต์ 5 วัน ในปี 2564 มีผู้ป่วยจิตเวชอาการกำเริบถูกนำตัวส่งห้องฉุกเฉิน จำนวน 25 คน ปี 2565 จำนวน 45 คน 

เพิ่มขึ้นเกือบเท่าตัวจึงต้องมีการเตรียมพร้อมรับมือ พร้อมกันนี้ผู้ป่วยที่รักษาตัวในโรงพยาบาลได้จัดกิจกรรมช่วงสงกรานต์ ได้แก่ สรงน้ำพระ รดน้ำขอพรผู้ป่วยสูงอายุ ประดิษฐ์ตุงไชย ก่อเจดีย์ทรายปักตุงไชยเพื่อความเป็นสิริมงคล 

นายแพทย์กิตต์กวี กล่าวอีกว่า ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ขอให้ผู้ป่วยจิตเวชได้ใช้โอกาสนี้ ทบทวนระลึกถึงความภาคภูมิใจ ความดีที่ได้ปฏิบัติมาในรอบปี ซึ่งจะเป็นการสร้างพลังใจให้แก่ตนเองและมองเห็นอนาคตข้างหน้าอย่างมีความหวัง ในส่วนครอบครัว ญาติพี่น้องและคนใกล้ชิดก็มีส่วนสำคัญในการให้กำลังใจผู้ป่วยเช่นกัน โดยการใช้คำพูดเชิงบวก รับฟัง และไม่ตำหนิผู้ป่วยเมื่อมีปัญหา ทั้งหมดนี้จะทำให้ผลการรักษาของแพทย์และตัวผู้ป่วยได้ฟื้นคืนสู่สภาพที่เป็นปกติสุขได้รวดเร็วขึ้น

ทั้งนี้ ขอให้ญาติสังเกตอาการเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วยจิตเวช โดยสัญญาณเตือนอาการกำเริบที่สำคัญมี 6 อาการ ได้แก่ นอนไม่หลับ หงุดหงิด ฉุนเฉียวง่าย มีความคิดแปลกๆ มีพฤติกรรมก้าวร้าว หวาดระแวง หากพบผู้ป่วยมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่ง ขอให้รีบนำส่งโรงพยาบาลใกล้บ้านทันที หรือหากพบผู้ป่วยมีอาการอาละวาด คลุ้มคลั่ง หวาดระแวง หูแว่ว โทรแจ้งสายด่วน 1669 ฟรี